Phát hiện mới

Mọi ngôn ngữ khởi nguồn từ châu Phi? 2:31 PM, 18/04/2011 Từ khóa: Print Email Một nhà nghiên cứu thanh âm các ngôn ngữ thế giới vừa phát hiện ra dấu vết cho thấy khu vực Nam Phi là nguồn gốc của các loại ngôn ngữ hiện đại ngày nay. Kết quả này khớp với bằng chứng thu được từ những hộp xương sọ hóa thạch và mẫu ADN cho thấy con người hiện đại có nguồn gốc từ châu Phi. Các ngôn ngữ hiện đại có chung nguồn gốc hay không vốn là vấn đề gây nhiều tranh cãi của các nhà ngôn ngữ học. Việc phát hiện ra dấu vết cổ liên quan tới ngôn ngữ là điều khiến các nhà nghiên cứu rất ngạc nhiên. Vì ngôn ngữ thay đổi rất nhanh, nên nhiều người nghĩ rằng việc truy tận gốc các loại ngôn ngữ là điều không thể. Cho tới nay, ngữ hệ cổ nhất được dựng lại là hệ ngôn ngữ Ấn – Âu, trong đó có tiếng Anh. Ngữ hệ này có cách đây khoảng 9.000 năm. Màu đậm dần thể hiện sự giảm đa dạng của các ngôn ngữ. (Nguồn: NYT) Quentin Atkinson, nhà sinh vật học ở ĐH Auckland (New Zealand), phản bác lại mốc thời gian này bằng cách tập trung nghiên cứu không chỉ từ ngữ, mà còn cả âm vị - thành tố cơ bản nhất của ngôn ngữ. TS. Atkinson áp dụng phương pháp toán học vào ngôn ngữ. Ông đã tìm ra một mô hình chung đơn giản nhưng rất đáng chú ý trong 500 ngôn ngữ nói khắp thế giới, rằng khu vực ngôn ngữ càng xa khu vực ngôn ngữ gốc ở châu Phi thì sử dụng càng ít âm vị. Một số loại ngôn ngữ ở châu Phi có hơn 100 âm vị, trong khi ngôn ngữ Hawaii, nơi ở gần cuối cuộc hành trình di cư của con người tính từ châu Phi, chỉ có 13 âm vị, còn tiếng Anh có 45 âm vị. Mô hình giảm đa dạng theo khoảng cách, tương tự như giảm đa dạng về gene, ở những nơi cách xa châu Phi, cho thấy nguồn gốc của các loại ngôn ngữ là ở miền tây nam châu Phi, TS Atkinson khẳng định. Ngôn ngữ ít nhất đã 50.000 năm tuổi, cùng thời gian con người tỏa ra khắp nơi trên thế giới từ châu Phi. Các nhà khoa học nói rằng quá trình di cư của con người bắt đầu từ ít nhất 100.000 năm trước. Giới ngôn ngữ học có xu hướng phản bác bất cứ tuyên bố nào cho rằng ngôn ngữ có từ hơn 10.000 năm trước. Tuy nhiên, “Công trình nghiên cứu tương đối thuyết phục được tôi rằng kiểu nghiên cứu này là có thể”, Martin Haspelmath, nhà ngôn ngữ học ở Việnnhân chủng học tiến hóa ở Leipzig (Đức), nói. TS. Atkinson là một trong số các nhà sinh vật học khởi đầu quá trình đưa ngôn ngữ học lịch sử vào phương pháp thống kê phức tạp để tạo ra sơ đồ gene dựa trên chuỗi ADN. Năm 2003, TS. Atkinson và nhà khoa học Russel Gray ở ĐH Auckland tái tạo lại hệ thống ngôn ngữ Ấn Âu bằng phương pháp vẽ hình cây. Cây này chỉ ra rằng tuổi của hệ ngôn ngữ Ấn - Âu nhiều hơn nhiều thời gian các nhà ngôn ngữ học ước lượng và do đó ủng lý thuyết cho rằng hệ ngôn ngữ này được đa dạng hóa nhờ sự lan tỏa của nông nghiệp 10.000 năm trước, chứ không phải nhờ quá trình xâm lược của người đông Âu và Xibêri 6.000 năm trước – mốc thời gian mà hầu hết các nhà nghiên cứu ngôn ngữ tán thành. Trúc Quỳnh (Theo NYT)