Kêu than đến bao giờ

Tổ tiên ta đã tìm được cách sống với thiên nhiên, tìm được cách sống với nhau hợp tình hợp lý, đúng là một nền văn hóa hòa bình. Sự đời luôn ngang trái nó không cho dân tộc ta sống yên ổn, loài người còn có cái kiểu sống bằng cống nạp, nó cũng tạo được sức mạnh nhờ sự gian ác. Vậy là tất cả phải quy phục sức mạnh. Phải cả ngàn năm dân ta mới nắm được sức mạnh của cái kiểu cống nạp, dù không muốn vẫn phải xu thời xu thế. Chìm đắm trong cái sức mạnh cống nạp tối tăm không biết rằng lại có cái kiểu sức mạnh làm thuê. Vậy là lại cả trăm năm để làm quen với thời cuộc. Khi đánh đuổi ngoại xâm thành công lại là lúc ta hoàn thiện chế độ cống nạp kiểu mới, đây là hình thức phản lại những khiếm khuyết của chế độ làm thuê khi chưa được hoàn thiện. Kiểu làm thuê được hoàn thiện dần và lý do tồn tại của cống nạp kiểu mới mất dần, nó cố cưỡng lại nhưng nền móng của nó đã không còn. Làm thuê là cái kiểu phải làm hết mình để tìm được chỗ tồn tại hợp lý nhất trong xã hội, nó không cho ai nghỉ ngơi hay bằng lòng với mình, nó là đối nghịch với truyền thống sinh tồn hài hòa với tự nhiên của dân tộc ta. Dù gì ta cũng không thể chối bỏ nó được, hiềm nỗi chế độ cống nạp kiểu mới với lợi thế của nó hằng ngày tìm mọi cách trì hoãn mọi sự tiến triển theo quy luật chung, nó luôn tạo ra sự vô lý, vô duyên khó ở đâu có. Sự kêu than sẽ tiếp tục.