Chợ tiền nở rộ tỉnh vùng biên và nguy cơ “Nhân dân tệ hóa”
Bên ngoài chợ tiền ở Tp.Lạng Sơn. Ảnh: DC
"Chợ" tiền ở cửa khẩu Tân Thanh (Lạng Sơn). Ảnh: DC
Theo Pháp lệnh ngoại hối, trên lãnh thổ Việt Nam, mọi giao dịch, thanh toán, niêm yết, quảng cáo không được thực hiện bằng ngoại hối, trừ các giao dịch với tổ chức tín dụng và các giao dịch rất hạn chế khác. Cũng theo quy định hiện hành, đồng tiền của nước có chung biên giới chỉ được dùng làm phương tiện thanh toán trong phạm vi các chợ cửa khẩu.
Luật là vậy, nhưng thực tế, tại Lạng Sơn và một số tỉnh khác sát đường biên giới Trung Quốc, người dân đang sử dụng Nhân dân tệ phổ biến trong các giao dịch hàng ngày.
Hiện tượng này không mới, nhưng điều đáng nói là nó đang có xu hướng lan rộng hơn.
Nguyên Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, Tiến sỹ Cao Sỹ Kiêm lo ngại xu hướng này rất bất lợi vì nó có thể làm giảm hiệu quả điều hành chính sách tiền tệ của chúng ta.
“Đồng tiền ấy mạnh lên, mình phụ thuộc vào nó, phụ thuộc vào tỷ giá, tỷ lệ phát hành.., nhất là ta đang nhập siêu lớn như thế này. Ngoại tệ vào nhiều, ta không chủ động được. Kiểm soát bình thường đã khó, có thiểu phát, lạm phát thì càng bị động hơn”, Tiến sỹ Cao Sỹ Kiêm nói.
Nhiều chuyên gia tiền tệ cảnh báo đã đến lúc cần siết chặt quản lý hoạt động thu đổi Nhân dân tệ cũng như việc sử dụng ngoại tệ này phổ biến trong giao dịch tại các tỉnh vùng biên.
Nếu không có chính sách hợp lý để quản lý giao dịch Nhân dân tệ, thì nguy cơ “Nhân dân tệ hóa” như một “vết dầu loang”, cũng không thể chủ quan.
Chợ ngoại tệ ở Tp.Lạng Sơn. Ảnh: DC
Có tới 50 sạp buôn ngoại tệ trong diện tích hơn 100 m2. Ảnh: DC
Cảnh mua bán tấp nập. Ảnh: HH
DC-HH - NDHMoney
(NDHMoney) Điểm mua bán Nhân dân tệ nở rộ trong khi người dân lại dễ dàng dùng ngoại tệ mua hàng hóa ngay trên đất Lạng Sơn.
Bên ngoài chợ tiền ở Tp.Lạng Sơn. Ảnh: DC
Muôn hình chợ tiền
Khác với các điểm thu đổi ngoại tệ ở Hà Nội, Tp.HCM hình thành theo từng cửa hàng, quầy thu đổi…, “chợ” ngoại tệ ở Lạng Sơn hoạt động theo mô hình khá đặc biệt.
Nằm trong góc của sân vận động tại ngã tư rộng lớn, 3 phòng với diện tích chừng trên 100 m2, khu buôn bán ngoại tệ ở Tp.Lạng Sơn hoạt động hết sức tấp nập, sôi động.
Bên trong khu “chợ” ngoại tệ này có tới khoảng 50 sạp thu đổi ngoại tệ, mỗi sạp thu đổi chỉ có một chiếc bàn nhựa, một chiếc ghế nhựa, một máy tính, thậm chí có những sạp có thêm máy đếm tiền và không thể không nhắc tới… một bà chủ.
Nhỏ là thế nhưng những người đổi tiền cho biết có thể cung cấp tới hàng chục vạn Nhân dân tệ nếu khách hàng có nhu cầu đổi. Với 50 sạp nhưng vậy thì có thể thấy lượng ngoại tệ, trong đó chủ yếu giao dịch Nhân dân tệ, lớn đến nhường nào.
Trên cùng con phố có chợ tiền cũng hiện diện 7 chi nhánh ngân hàng thương mại, nhưng cả 7 ngân hàng đều cho biết không giao dịch Nhân dân tệ. Song nhiều nhân viên ngân hàng lại nhiệt tình chỉ dẫn, muốn đổi tiền, hãy ra chợ tiền… ra góc sân vận động kia kìa!
Người dân Lạng Sơn thì quen gọi đây là “chợ đen” đổi tiền nhưng khu “chợ ” này không phải là điểm duy nhất đổi tiền. Bởi những điểm đổi tiền di động khá phổ biến với những cú điện thoại là “chợ đi động” tới điểm hẹn ngay. Mua bán Nhân dân tệ mà ngỡ như bán rong hàng hóa.
“Cháu lấy bao nhiêu cũng được. Mấy chục vạn cũng có. Cháu cứ gọi trong vòng nửa tiếng. Nửa tiếng là có mấy chục vạn. Có Nhân dân tệ, đôla, tiền các kiểu”, một cô buôn bán tiền nói.
Chợ tiền Lạng Sơn còn len lỏi trong những ngóc ngách sâu, hay những con phố nhỏ và khuất. Có cửa hiệu ngay đường Lê Lợi bán cà phê, trà sữa, bánh bao... kiêm đổi tiền.
Trên cửa khẩu Tân Thanh (Lạng Sơn), các sạp kinh doanh ngoại tệ ngồi từng nhóm, có thể dưới gốc cây, có thể là ghế đá của khuôn viên cây xanh, có thể là ngay hàng nước…
Khác với các điểm thu đổi ngoại tệ ở Hà Nội, Tp.HCM hình thành theo từng cửa hàng, quầy thu đổi…, “chợ” ngoại tệ ở Lạng Sơn hoạt động theo mô hình khá đặc biệt.
Nằm trong góc của sân vận động tại ngã tư rộng lớn, 3 phòng với diện tích chừng trên 100 m2, khu buôn bán ngoại tệ ở Tp.Lạng Sơn hoạt động hết sức tấp nập, sôi động.
Bên trong khu “chợ” ngoại tệ này có tới khoảng 50 sạp thu đổi ngoại tệ, mỗi sạp thu đổi chỉ có một chiếc bàn nhựa, một chiếc ghế nhựa, một máy tính, thậm chí có những sạp có thêm máy đếm tiền và không thể không nhắc tới… một bà chủ.
Nhỏ là thế nhưng những người đổi tiền cho biết có thể cung cấp tới hàng chục vạn Nhân dân tệ nếu khách hàng có nhu cầu đổi. Với 50 sạp nhưng vậy thì có thể thấy lượng ngoại tệ, trong đó chủ yếu giao dịch Nhân dân tệ, lớn đến nhường nào.
Trên cùng con phố có chợ tiền cũng hiện diện 7 chi nhánh ngân hàng thương mại, nhưng cả 7 ngân hàng đều cho biết không giao dịch Nhân dân tệ. Song nhiều nhân viên ngân hàng lại nhiệt tình chỉ dẫn, muốn đổi tiền, hãy ra chợ tiền… ra góc sân vận động kia kìa!
Người dân Lạng Sơn thì quen gọi đây là “chợ đen” đổi tiền nhưng khu “chợ ” này không phải là điểm duy nhất đổi tiền. Bởi những điểm đổi tiền di động khá phổ biến với những cú điện thoại là “chợ đi động” tới điểm hẹn ngay. Mua bán Nhân dân tệ mà ngỡ như bán rong hàng hóa.
“Cháu lấy bao nhiêu cũng được. Mấy chục vạn cũng có. Cháu cứ gọi trong vòng nửa tiếng. Nửa tiếng là có mấy chục vạn. Có Nhân dân tệ, đôla, tiền các kiểu”, một cô buôn bán tiền nói.
Chợ tiền Lạng Sơn còn len lỏi trong những ngóc ngách sâu, hay những con phố nhỏ và khuất. Có cửa hiệu ngay đường Lê Lợi bán cà phê, trà sữa, bánh bao... kiêm đổi tiền.
Trên cửa khẩu Tân Thanh (Lạng Sơn), các sạp kinh doanh ngoại tệ ngồi từng nhóm, có thể dưới gốc cây, có thể là ghế đá của khuôn viên cây xanh, có thể là ngay hàng nước…
"Chợ" tiền ở cửa khẩu Tân Thanh (Lạng Sơn). Ảnh: DC
“Gọi điện thoại một cái là họ đổi ngay, không vấn đề gì, chỉ là giá cao hay thấp, bao nhiêu thôi”, chị Vũ Thị Thành - một thương nhân buôn bán hàng hóa tại Lạng Sơn - nói.
Đại diện của UBND tỉnh Lạng Sơn khẳng định, việc thu đổi Nhân dân tệ tràn lan như vậy là không được phép. Chỉ những hộ nào có giấy phép kinh doanh thì mới được hành nghề.
“Trên địa bàn có 133 hộ kinh doanh cá thể được cấp phép thu đổi Nhân dân tệ, tôi nói chỉ có thể đổi Nhân dân tệ, còn các ngoại tệ khác không được phép. Những hộ này hoàn toàn được kinh doanh có phép theo quan điểm của Nhà nước. Đương nhiên, trên thị trường không thể loại trừ có những hộ cũng thực hiện dịch vụ đổi tiền mà lại không có giấy phép”, một phó chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn cho hay.
Cần siết chặt quản lý hơn
Làm sao để quản lý chặt chẽ những chợ tiền tại Lạng Sơn có lẽ là một câu hỏi khó. Chính thức, và cả không chính thức. Cả hai hình thức trao đổi Nhân dân tệ này đều đang cùng tồn tại để cùng tạo ra một chợ tiền khổng lồ tại Lạng Sơn. Chợ tiền hoạt động khá thoải mái mà không sợ sự cạnh tranh của ngân hàng. Vì ngân hàng, đơn vị đang được trao quyền kinh doanh ngoại tệ hợp pháp thì lại hầu như đang đứng ngoài cuộc.
Trong khi đó, mỗi ngày một lượng ngoại tệ không nhỏ đang tự do giao dịch không hóa đơn, không chứng từ…Và cơ quan nào quản lý nổi dòng tiền đó?
Dẫu biết rằng thu đổi dễ dàng giữa Nhân dân tệ và VND, ở khía cạnh tích cực, đang giúp hoạt động thương mại giữa Việt Nam và Trung Quốc thuận tiện hơn. Tuy nhiên, chợ thu đổi Nhân dân tệ khắp hang cùng ngõ hẻm, không hóa đơn, không chứng từ, không chịu sự quản lý của các ngân hàng tại tỉnh Lạng Sơn lại được nhận định là một vấn đề đáng lo ngại.
Hệ quả nhìn thấy đầu tiên là việc sử dụng Nhân dân tệ ngày càng phổ biến trong giao dịch của người dân các tỉnh biên giới như Lạng Sơn. Sau khái niệm “đô la hóa”, đã có người nhắc đến nguy cơ “Nhân dân tệ hóa”.
Mua nhãn, uống nước trà, trả tiền xe ôm… đều có thể thanh toán bằng Nhân dân tệ. Không biết từ lúc nào Nhân dân tệ đã trở nên phổ biến ở Lạng Sơn.
PV: Nhận Nhân dân tệ, anh tiêu thế nào?
Anh lái xe ôm tại cửa khẩu Tân Thanh: Nhận Nhân dân tệ đơn giản thôi mà, em đi đổi tiền ở mấy bà đổi kia kìa, hoặc mình mua, tiêu ở Việt Nam vẫn được.
Đại diện của UBND tỉnh Lạng Sơn khẳng định, việc thu đổi Nhân dân tệ tràn lan như vậy là không được phép. Chỉ những hộ nào có giấy phép kinh doanh thì mới được hành nghề.
“Trên địa bàn có 133 hộ kinh doanh cá thể được cấp phép thu đổi Nhân dân tệ, tôi nói chỉ có thể đổi Nhân dân tệ, còn các ngoại tệ khác không được phép. Những hộ này hoàn toàn được kinh doanh có phép theo quan điểm của Nhà nước. Đương nhiên, trên thị trường không thể loại trừ có những hộ cũng thực hiện dịch vụ đổi tiền mà lại không có giấy phép”, một phó chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn cho hay.
Cần siết chặt quản lý hơn
Làm sao để quản lý chặt chẽ những chợ tiền tại Lạng Sơn có lẽ là một câu hỏi khó. Chính thức, và cả không chính thức. Cả hai hình thức trao đổi Nhân dân tệ này đều đang cùng tồn tại để cùng tạo ra một chợ tiền khổng lồ tại Lạng Sơn. Chợ tiền hoạt động khá thoải mái mà không sợ sự cạnh tranh của ngân hàng. Vì ngân hàng, đơn vị đang được trao quyền kinh doanh ngoại tệ hợp pháp thì lại hầu như đang đứng ngoài cuộc.
Trong khi đó, mỗi ngày một lượng ngoại tệ không nhỏ đang tự do giao dịch không hóa đơn, không chứng từ…Và cơ quan nào quản lý nổi dòng tiền đó?
Dẫu biết rằng thu đổi dễ dàng giữa Nhân dân tệ và VND, ở khía cạnh tích cực, đang giúp hoạt động thương mại giữa Việt Nam và Trung Quốc thuận tiện hơn. Tuy nhiên, chợ thu đổi Nhân dân tệ khắp hang cùng ngõ hẻm, không hóa đơn, không chứng từ, không chịu sự quản lý của các ngân hàng tại tỉnh Lạng Sơn lại được nhận định là một vấn đề đáng lo ngại.
Hệ quả nhìn thấy đầu tiên là việc sử dụng Nhân dân tệ ngày càng phổ biến trong giao dịch của người dân các tỉnh biên giới như Lạng Sơn. Sau khái niệm “đô la hóa”, đã có người nhắc đến nguy cơ “Nhân dân tệ hóa”.
Mua nhãn, uống nước trà, trả tiền xe ôm… đều có thể thanh toán bằng Nhân dân tệ. Không biết từ lúc nào Nhân dân tệ đã trở nên phổ biến ở Lạng Sơn.
PV: Nhận Nhân dân tệ, anh tiêu thế nào?
Anh lái xe ôm tại cửa khẩu Tân Thanh: Nhận Nhân dân tệ đơn giản thôi mà, em đi đổi tiền ở mấy bà đổi kia kìa, hoặc mình mua, tiêu ở Việt Nam vẫn được.
| " | |
| "Nhận Nhân dân tệ đơn giản thôi mà, em đi đổi tiền hoặc mình mua, tiêu ở Việt Nam vẫn được". Ảnh: DC | Trong ví của anh lái xe ôm này có cả VND và Nhân dân tệ. Ảnh: DC |
"Theo Pháp lệnh ngoại hối, trên lãnh thổ Việt Nam, mọi giao dịch, thanh toán, niêm yết, quảng cáo không được thực hiện bằng ngoại hối, trừ các giao dịch với tổ chức tín dụng và các giao dịch rất hạn chế khác. Cũng theo quy định hiện hành, đồng tiền của nước có chung biên giới chỉ được dùng làm phương tiện thanh toán trong phạm vi các chợ cửa khẩu.
Luật là vậy, nhưng thực tế, tại Lạng Sơn và một số tỉnh khác sát đường biên giới Trung Quốc, người dân đang sử dụng Nhân dân tệ phổ biến trong các giao dịch hàng ngày.
Hiện tượng này không mới, nhưng điều đáng nói là nó đang có xu hướng lan rộng hơn.
Nguyên Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, Tiến sỹ Cao Sỹ Kiêm lo ngại xu hướng này rất bất lợi vì nó có thể làm giảm hiệu quả điều hành chính sách tiền tệ của chúng ta.
“Đồng tiền ấy mạnh lên, mình phụ thuộc vào nó, phụ thuộc vào tỷ giá, tỷ lệ phát hành.., nhất là ta đang nhập siêu lớn như thế này. Ngoại tệ vào nhiều, ta không chủ động được. Kiểm soát bình thường đã khó, có thiểu phát, lạm phát thì càng bị động hơn”, Tiến sỹ Cao Sỹ Kiêm nói.
Nhiều chuyên gia tiền tệ cảnh báo đã đến lúc cần siết chặt quản lý hoạt động thu đổi Nhân dân tệ cũng như việc sử dụng ngoại tệ này phổ biến trong giao dịch tại các tỉnh vùng biên.
Nếu không có chính sách hợp lý để quản lý giao dịch Nhân dân tệ, thì nguy cơ “Nhân dân tệ hóa” như một “vết dầu loang”, cũng không thể chủ quan.
Một số hình ảnh NDHMoney ghi lại:
Chợ ngoại tệ ở Tp.Lạng Sơn. Ảnh: DC
Có tới 50 sạp buôn ngoại tệ trong diện tích hơn 100 m2. Ảnh: DC
Cảnh mua bán tấp nập. Ảnh: HH
| "Chợ tiền di động". Ảnh: HH | Cửa hiệu chuyên đổi tiền,... bánh bao, sữa đậu nành. Ảnh: HH |
| Mua bán ngoại tệ tại khuôn viên cây xanh cửa khẩu Tân Thanh. Ảnh: DC | Điểm thu đổi ngoại tệ ở cửa khẩu Tân Thanh. Ảnh: DC |
DC-HH - NDHMoney
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét