Hoạn quan

Triều đình là một nơi đặc biệt của quốc gia, cần những con người đặc biệt, hoạn quan là một dạng đó. Muốn làm quan thì hãy cắt của quý đi. Thời kỳ đầu có thể bị ép buộc bị thiến để đạt tiêu chuẩn, sau thấy nhiều lợi, người ta tự làm để đủ tiêu chuẩn, lo lót, chạy chọt để được làm quan hoạn. Số quan bị hoạn không nhiều lắm, vẫn số lớn là quan tự do hành xử theo đạo. Nếu vua sai quấy, quan can gián, vua vẫn vô đạo, họ lật đổ lập vua khác. Nếu không làm gì được, họ về quê, dạy học, làm thuốc, làm những việc hữu ích. Triều đình có thể rối loạn trong một thời điểm nào đấy, nhưng nền tảng xã hội vẫn phát triển tự nhiên, với cái xương sống văn hóa tinh thần là những người đã hưu, đã từ quan, đang chuẩn bị để gặp thời thì ra làm quan. Khi quan hoạn nhiều quá, không chỉ là việc cắt bỏ bộ phận sinh dục mà có thể là cắt bỏ bất cứ những gì triều đình muốn, để đạt mục đích cuối cùng là kiếm lợi. Những người biết đạo, biết hành đạo không đạt yêu cầu của triều đình bị loại ra ngoài (vì không chịu hoạn). Những người đang trong triều, thấy vô đạo mà không làm gì được nên tìm đường về quê. Có số người không bao giờ thèm làm quan vì thấy cái nhiễu nhương. Số người có khả năng làm xương sống văn hóa tinh thần cho xã hội này không nhiều. Triều đình đã xây dựng được một hệ thống rộng khắp, có thể hoạn bất cứ một ai để đạt chuẩn của triều đình, trẻ nhỏ đều lọt hết vào hệ thống này. Nếu nói hình tượng như cách làm xưa kia là ngày bóp dái ba lần, bóp miết cho đến 18 đôi mươi là thành quan hoạn liền, không ai có thể nói là ác cắt một phát đứt ngay, đây là mưa dầm thấm lâu, mất mà không biết bị mất cái của quý trời cho. Những hoạn quan này khi hưu không có khả năng về lại xã hội làm những việc hữu ích. Họ đã thành những người không bình thường. Toàn xã hội chỉ là quan của triều đình, những người sẽ làm quan triều đình, những người đạt chuẩn của triều đình. Số không theo chuẩn triều đình ắt là giặc, bọn giặc này sẽ bị quan hoạn thiện (bị hoạn đi cái thiện) tiêu diệt ngay. Chế độ hoạn quan đã qua rồi, nhưng biến thái mới của nó là một bài toán khó, không dễ gì có lời giải.